TP.HCM đang phải chịu một sức ép không hề nhỏ về vấn đề ô nhiễm môi trường. Trong đó, hiện tượng nước thải không được xử lý, đổ thẳng vào hệ thống sông ngòi rất phổ biến, dẫn đến nguồn nước bị ô nhiễm nghiêm trọng, ảnh hưởng rất lớn đời sống cũng như hoạt động sản xuất của người dân.
Để hạn chế ô nhiễm môi trường ở mức thấp nhất, các cơ quan nhà nước về quản lý môi trường, các cá nhân có tham gia vào mạng lưới quan trắc môi trường đã thực hiện phương pháp đánh giá nhanh một cách tổng quát chất lượng môi trường nước mặt và chất lượng môi trường không khí bằng chỉ số WQI và chỉ số AQI.
Ở Việt Nam, việc tính toán các chỉ số này chủ yếu là thủ công sử dụng phần mềm Microsoft Excel thiết lập các hàm tính toán theo Tổng cục Môi trường quy định. Việc tính toán gặp phải những khó khăn nhất định như cứ mỗi lần tính toán chỉ số là phải thiết lập các hàm Excel để thực thi; các công thức tính toán có nhiều bước khó nhớ; dữ liệu quan trắc cũng rất nhiều, khi đưa thủ công vào Excel gặp nhiều khó khăn. Để thuận tiện cho công tác quản lý và đánh giá nhanh chất lượng môi trường một hiệu quả nhất, cần xây một hệ thống lưu trữ tất cả dữ liệu quan trắc từ người dùng, tính toán nhanh các chỉ số chất lượng môi trường và phát huy tối đa khả năng biểu diễn thông tin chất lượng môi trường đến người dùng.
Với đề tài này, nhóm tác giả tập trung thu thập dữ liệu môi trường nước, không khí trong nhiều năm tại TP.HCM để phục vụ đánh giá chất lượng môi trường; lập các bản đồ phân vùng chất lượng môi trường nước, không khí; xây dựng phần mềm WebGIS quản lý dữ liệu, tính toán chỉ số chất lượng nước, không khí.
Kết quả, bộ số liệu chất lượng nước, không khí đã được thu thập và cập nhật trong cơ sở dữ liệu của hệ thống. Dữ liệu chất lượng nước gồm các thông số pH, TSS, độ đục, độ mặn, NH4, PO4, DO, COD, BOD5, Pb, Cd, Cr, Cu, Coliform, dầu mỡ, Mn, E. Coli, Pb, Cd, Cu, Hg, As, Hmax (mực nước đỉnh triều), Hmin (mực nước chân triều), Vmax (lưu tốc chảy ra), Vmax- (lưu tốc chảy vào), Qra, Qvao, Qbq. Dữ liệu chất lượng không khí gồm các thông số CO, bụi lơ lửng (TSP), Pb, NOx, O3, SO2, PM10, PM2.5, tiếng ồn.
WebGIS tính toán chỉ số chất lượng nước và không khí TP.HCM được xây dựng thành công và đã đưa lên host thử nghiệm (https://moitruonghcm.herokuapp.com/). Với các tính năng quan trọng như quản lý dữ liệu, giám sát chất lượng nước, không khí bằng hình ảnh động (Animation); tính toán chỉ số chất lượng môi trường ngay trực tiếp trên web; phân hệ MobileGIS (với các tính năng giám sát chất lượng nước, không khí gần tương tự phân hệ WebGIS), hệ thống sẽ giúp công tác quản lý, giám sát môi trường tại TP.HCM dễ dàng hơn rất nhiều.