Hình ảnh Cytomegalovirus (CMV) sọ não

Đề tài do các tác giả Bùi Văn Lệnh (Trường ĐH Y Hà Nội) và Trần Công Hoan (Bệnh Viện Việt Đức Hà Nội) thực hiện. CMV não là bệnh thường gặp ở trẻ sơ sinh do nhiễm trùng bẩm sinh từ thời kỳ bào thai. Người lớn thường gặp trong những trường hợp mắc bệnh lâu ngày có suy giảm miễn dịch. Virus từ mẹ xuyên qua màng nhau xâm nhập thai nhi.

Nhiễm trùng ối sớm nhất là thời kỳ 6 tháng đầu hay gây ra những bất thường bẩm sinh. Tổn thương có tính hệ thống đa cơ quan. Bất thường ở hệ thống thần kinh trung ương do sự bất thường sắp xếp các tế bào mầm dẫn đến bất thường xếp sắp các nơ ron thần kinh với biểu hiện bởi các bất thường hồi não bé, thiếu hồi não, dị dạng não. Sự bất thường xếp sắp các tế bào mầm cũng gây nên các vùng vôi hóa bất thường quanh các não thất. Các vôi hóa này có tính chất lan tỏa giống như vôi hóa do những nhiễm mua ban quan ao giay dep trùng thời kỳ bào thai khác như với toxoplasme, có thể gặp hoại tử nhiều ổ…
Nghiên cứu trình bày 2 bệnh án, một bé trai 12 tháng tuổi (cân nặng bình thường so với trẻ cùng trang lứa, chậm biết lẫy, bò đi, chậm phát triển trí tuệ, hay mắc bệnh nhiễm trùng: viêm phế quản, ho, sốt, rối loạn tiêu hóa; không động kinh), một bé gái 4 tháng tuổi (lớn bình thường so với tuổi, động kinh). Các kỹ thuật chẩn đoán gồm siêu âm, chụp cộng hưởng từ, chụp cắt lớp vi tính. Về kỹ thuật chẩn đoán CMV não thời kỳ bào thai, bằng các xét nghiệm huyết thanh có thể khẳng định được phụ nữ đã nhiễm CMV chưa, có đang nhiễm không. Bằng siêu âm có thể kiểm tra tình trạng các cơ quan của thai nhi nhất là não bộ để xác định sớm và theo dõi các tổn thương với một chương trình và các dấu hiệu như chậm phát triển so với tuổi thai, nhất là hộp sọ, lượng nước ối ít, bánh nhau dày, đa ối, thai có phù nề tổ chức dưới da, có thanh dịch trong ổ bụng, dịch màng phổi, gan lách to, nao nhỏ, lỗ não, giãn não thất, teo tiểu não, não úng thủy…
Kết luận cho thấy, nhiễm CMV não gây nhiều hậu quả trầm trọng. Vấn đề chẩn đoán sau khi sinh bằng các kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh nói chung không khó nhất là chụp cắt lớp vi tính sọ não. Chọn lựa có thai khi không ở giai đoạn đang nhiễm CMV là điều lý tưởng nhất. Khi nhiễm CMV ở thời kỳ bào thai xét nghiệm nuôi cấy tìm CMV trong nước ối là tốt nhất. Về chẩn đoán hình ảnh, siêu âm thuận lợi hơn cả trong chẩn đoán do có thể theo dõi tình trạng thai nhi ngay từ rất sớm và có khả năng tiên lượng được những bất thường, di chứng sau khi trẻ ra đời. Do chưa có thói quen để ý đến bệnh này nên hầu như chỉ phát hiện được bệnh khi trẻ ra đời và bằng cách chụp cắt lớp vi tính.