Xây dựng bộ lọc ngược xác định ranh giới phân chia mật độ theo tài liệu dị thường trọng lực
27/08/2008
KH&CN trong nước
KH&CN trong nước
Đề tài do tác giả Đỗ Đức Thanh, Lại Thủy Ngân thực hiện nhằm xây dựng bộ lọc ngược xác định ranh giới phân chia mật độ theo tài liệu dị thường trọng lực.
Bài toán ngược trọng lực nói chung và bài toán ngược xác định ranh giới phân chia mật độ nói riêng đều là các bài toán phi tuyến vì các tham số cần xác định đều chứa trong nhân của phương trình tích phân. Trên cơ sở lý thuyết của các thuật toán, tác giả đã xây dựng bộ lọc ngược đối với các dạng khác nhau của mô hình mặt phân chia mật độ. Kết quả thử nghiệm cho thấy, với các bộ lọc xây dựng được cho từng loại mô hình cấu trúc, việc giải bài toán ngược trọng lực xác định ranh giới phân chia mật độ theo phương pháp này có độ chính xác cao. Trong ba dạng mô hình khảo sát sai số bình phương trung bình về độ sâu tới ranh giới phân chia mật độ cũng như độ sâu của bề trầm tích đều không vượt quá 4.10-2 km.
Bài toán thuận khi giải phải lặp đi lặp lại nhiều lần nên phương pháp ngược tỏ ra ưu thế hơn (giảm thời gian tính trên máy một cách đáng kể). Điều này có ý nghĩa đặc biệt khi giải bài toán ngược trọng lực 3 chiều.
Với việc đưa vào các bộ lọc tần số trong quá trình giải ngược, việc lọc nhiều (nhiễu ngẫu nhiên mắc phải trong quá trình đo đạc và nhiễu địa chất gây ra bởi các đối tượng địa chất nằm nông, gần bề mặt) đã được thực hiện một cách tự động trong quá trình tính toán.
BH (Theo Tạp chí KH&CN, số 5/07