Từ phương thuốc cổ truyền, nhóm nghiên cứu thuộc Bệnh viện Y học cổ truyền Trung Ương (YHCT TW) vừa bào chế thành công 2 loại viên nang Đại an và Nhất quán tiễn, số lượng 35.000 viên, đạt tiêu chuẩn cơ sở để điều trị bệnh rối loạn chuyển hóa lipid và tiểu đường. Đây là kết quả của đề tài “Nghiên cứu lựa chọn và bào chế hai thuốc có tác dụng điều trị bệnh rối loạn chuyển hóa Lipid và tiểu đường từ phương thuốc cổ truyền” mã số KC.10.16/11-15.
Ông Nguyễn Văn Thang, Chủ nhiệm đề tài cho biết, thực hiện đề tài này, nhóm nghiên cứu hướng đến mục tiêu đánh giá tính an toàn, hiệu quả của các phương thuốc được lựa chọn trên mô hình thực nghiệm; xây dựng tiêu chuẩn chất lượng của nguyên liệu, bán thành phẩm; xây dựng quy trình bào chế một loại thuốc điều trị rối loạn chuyển hóa Lipid và một loại thuốc điều trị bệnh tiểu đường; đánh giá độ ổn định của hai dạng thuốc bào chế nói trên.
Nghiên cứu được tiến hành trên các đối tượng là chuột nhắt trắng chủng Swiss, chuột cống trắng chủng Wistar 2 giống, trọng lượng 150 – 170g và thỏ chủng New Zealand White trọng lượng 1,8 – 2,5kg.
Sau quá trình triển khai, nhóm nghiên cứu đã bào chế thành công 2 viên nang Đại an và Nhất quán tiễn, số lượng 35.000 viên, đạt tiêu chuẩn cơ sở. Đồng thời, lựa chọn 3 bài thuốc điều trị rối loạn chuyển hóa lipid và 3 bài thuốc điều trị tiểu đường từ phương thuốc cổ truyền; xây dựng được bộ tiêu chuẩn hóa các nguyên liệu trước và sau chế biến của các bài thuốc được chọn; xây dựng qui trình bào chế, tiêu chuẩn hóa hai chế phẩm Đại an và Nhất quán tiễn ở dạng viên nang trên cơ sở vận dụng các kỹ thuật bào chế cổ truyền và hiện đại; qui trình bào chế, sản xuất thuốc RLCH lipid và tiểu đường typ2; tiêu chuẩn chất lượng và phương pháp kiểm nghiệm của thuốc; báo cáo kết quả thực nghiệm đánh giá tính an toàn và tác dụng của thuốc; báo cáo kết quả lâm sàng và tác dụng không mong muốn của thuốc; theo dõi độ ổn định của 2 viên nang tại các thời điểm 3,6,12,18,24 tháng (ở điều kiện độ ẩm ≤70%, 15-25oC): đạt các chỉ tiêu và yêu cầu theo quy định.
Theo nhóm nghiên cứu, hiệu quả trên lâm sàng cho thấy, viên nang Đại an có tác dụng hạ lipid máu tốt, đạt 71,7%, trên thể bệnh đàm thấp tỳ hư (80%), thể can thận âm hư (63,3%). Còn viên nang Nhất quán tiễn có khả năng cải thiện tốt các triệu chứng cơ năng. Cụ thể là, viên nang đạt hiệu quả ở cả 2 nhóm hạ đường máu lúc đói, sau ăn 2 giờ và HbA1c sau 90 ngày (p<0,05). Tỷ lệ tốt và khá đạt 76,7% ở nhóm 1; 53,3% ở nhóm 2. Đặc biệt, 2 viên nang nói trên không gây tác dụng không mong muốn trên lâm sàng, không ảnh hưởng đến chức năng gan, thận và tế bào máu.
Hai viên nang Đại an và Nhất quán tiễn được nghiên cứu bài bản từ sàng lọc trên thực nghiệm, bào chế dược hiện đại và đánh giá lâm sàng. Thuốc không độc, không gây tác dụng không mong muốn, hiệu quả cao trong điều trị rối loạn lipid máu và đái tháo đường typ 2.
Ngoài các kết quả nói trên, Đề tài còn công bố 9 bài báo trên các tạp chí chuyên ngành, đào tạo 3 thạc sĩ, 2 nghiên cứu sinh. Các kết quả này đều vượt so với yêu cầu đặt ra.