Thị lực và các đặc điểm lâm sàng của bệnh nhân lông xiêu và quặm tại 4 huyện của Việt Nam

Đề tài do tác giả Vũ Quốc Lương (Bệnh Viện Mắt Trung Ương) thực hiện. Đây là một nghiên cứu cắt ngang tại 4 huyện của 3 tỉnh (Hà Nam, Thanh Hóa và Vĩnh Phúc) có điều kiện địa lý, sinh thái khác nhau nhằm thực hiện việc thu thập thông tin về đặc điểm bệnh nhân cũng như tình trạng thị lực và lâm sàng của bệnh nhân quặm.

Từ đó tìm hiểu các yếu tố liên quan đến bệnh nhân quặm và các đặc điểm lâm sàng về mắt liên quan. Kết quả nghiên cứu có thể được sử dụng để đề ra các giải pháp giúp cho hoạt động mổ quặm được thực hiện có hiệu quả hơn trong thời gian tiếp theo. Kết quả cho thấy, trong số 472 bệnh nhân được khám có 114 bệnh nhân nam (chiếm tỷ lệ 24%) và 358 bệnh nhân nữ (chiếm tỷ lệ 76%). Số lượng bệnh nhân ở huyện Tam Dương (Vĩnh Phúc) là 105; huyện Bình Lục (Hà Nam) là 117; huyện Thọ Xuân và Vĩnh Lộc (Thanh Hóa) lần lượt là 97 và 155. Nghiên cứu cho thấy các đặc điểm lâm sàng và thị lực của bệnh nhân quặm ở cộng đồng tại những vùng mắt hột lưu địa của Việt Nam (Hà Nam là tỉnh có mắt hột nặng trong quá khứ; Vĩnh Phúc là tỉnh có mắt hột nặng trong thời gian gần hơn; Thanh Hóa đại diện cho Bắc miền Trung có mức độ mắt hột và biến chứng nhẹ hơn). Theo đó, lông xiêu và quặm thường ở giai đoạn muộn (chiếm trên 80%) cho thấy phẫu thuật thường được tiến hành muộn cho các bệnh nhân ở cộng đồng; có trên 75% số bệnh nhân có thị lực đạt mức từ 1/10 trở lên; mặc dù lông xiêu và quặm luôn có nguy cơ tổn thương giác mạc nhưng tổn hại thị lực trong bệnh nhân quặm không cao, chỉ có 1,27% bệnh nhân bị mù trong số bệnh nhân quặm. Vị trí lông xiêu chủ yếu gặp ở 1/3 trong của mi (68,1%) giải thích cho tỷ lệ tổn thương giác mạc thấp do các lông xiêu không trực tiếp cọ vào giác mạc. Một đặc điểm nữa là tỷ lệ mắt hột hoạt tính khá cao, chiếm 43,5% các trường hợp. Kết hợp với tỷ lệ viêm kết mạc do nguyên nhân khác là 7,7% trong số các mắt được mổ quặm, tình trạng mắt hột hoạt tính có thể ảnh hưởng tới kết quả của mổ quặm và như vậy điều trị mắt hột hoạt tính cũng cần được chú ý hơn. Các thông tin này sẽ giúp ích cho việc lập kế hoạch can thiệp trong chương trình phòng chống bệnh mắt hột ở Việt Nam trong thời gian tiếp theo.