Hiệu quả tạo dòng đậu tương biến đổi gen từ giống MTĐ 176, HL 202, Maverick và Williams 82 bằng phương pháp nốt lá mầm qua trung gian Agrobacterium Tumefaciens

Đề tài do TS. Trần Thị Cúc Hòa (Viện Lúa ĐBSCL) thực hiện nghiên cứu hiệu quả tạo các dòng đậu tương biến đổi gen bằng phương pháp nốt lá mầm qua trung gian Agrobacterium tumefaciens trên 4 giống đậu tương, trong đó 2 giống đang trồng ở Việt Nam.

Ở nước ta, đậu tương là cây thực phẩm quan trọng, tuy nhiên năng suất đậu tương hiện còn rất thấp, bình quân chỉ 1,3 tấn/ha. Sử dụng giống đậu tương biến đổi gen có các đặc tính như kháng sâu hoặc chịu hạn, chịu ngập úng… là giải pháp nâng cao năng suất đậu tương ở nước ta.
Nghiên cứu tiến hành với 4 giống đậu tương là MTĐ 176, HL 202, Maverick và Williams 82, các phương pháp plasmid và chủng vi khuẩn Agrobacterium tumefaciens, nuôi cấy Agrobacterium tumefaciens, chuẩn bị mẫu đậu tương và lây nhiễm, chọn lọc và tái sinh cây, chọn lọc cây chuyển nạp gen bằng thuốc trừ cỏ, phân tích PCR và Southern… Plasmid sử dụng là pCambia 3301 gen kháng thuốc trừ cỏ bar và gen gusA. Môi trường chọn lọc chứa glufosinate, với vòng chọn lọc lần thứ nhất glufosinate được dùng ở nồng độ 10 mgl^-1 nhưng ở giai đoạn vươn lóng, glufosinate được dùng ở nồng độ 3-5 mgl^-1 tuỳ theo giống.
Theo đó, nghiên cứu thu nhận được 95 dòng T0 tạo được rễ trên môi trường có chứa glufosinate và chuyển trồng trong nhà lưới, trong đó 41 dòng kháng thuốc diệt cỏ Liberty khi được bôi Liberty vào mặt trên lá ở nồng độ 0,1 mgl^-1. Kiểm tra bằng PCR có 35 dòng cho kết quả dương tính gen bar. Tất cả các dòng dương tính qua kiểm tra PCR đều có kết quả dương tính với gen gusA khi kiểm tra bằng phân tích Southern blot.
Như vậy, phương pháp nốt lá mầm qua trung gian Agrobacterium tumefaciens và chọn lọc bằng glufosinate cho hiệu quả chuyển nạp gen ở 2 giống đậu tương đang trồng ở Việt Nam (MTĐ 176 và HL 202) và 2 giống nhập nội (Maverick và Williams 82) đạt mức cao, 1-5%. Giống Maverick có hiệu quả chuyển nạp gen cao nhất với 2-5%, giống MTĐ 176 và HL 202 có hiệu quả chuyển nạp gen từ 1-2%, đây là mức hiệu quả có thể tạo ra giống đậu tương biến đổi gen. Có thể sử dụng giống đậu tương MTĐ 176 và HL 202 để chuyển nạp các gen hữu dụng tạo ra giống đậu tương biến đổi gen hoặc sử dụng giống Maverick để tạo dòng biến đổi gen và thực hiện hồi giao với giống đậu tương Việt Nam.