Nghiên cứu tính đa dạng thực vật góp phần bảo tồn chúng ở rừng đặc dụng Yên Tử, tỉnh Quảng Ninh

Đề tài do các tác giả Phùng Văn Phê (trường ĐH Lâm nghiệp), PGS.TS Trần Minh Hợi, Nguyễn Thị Hân (Viện Sinh thái và tài nguyên sinh vật), TS. Nguyễn Trung Thành (ĐH Quốc gia Hà Nội) thực hiện nghiên cứu tính đa dạng thực vật tại rừng đặc dụng Yên Tử, tỉnh Quảng Ninh.

Nghiên cứu tiến hành với các loài thực vật bậc cao có mạch phân bố tự nhiên ở rừng đặc dụng Yên Tử, Quảng Ninh trong thời gian 2 năm (2005-2006).
Kết quả, đã phát hiện và thống kê được 711 loài thực vật thuộc 427 chi và 154 họ của 4 ngành thực vật bậc cao có mạch là thông đất (lycopodiophyta), dương xỉ (polypodiophyta), hạt trần (gymnospermae) và hạt kín (angiospermae). Trong đó ngành hạt kín chiếm ưu thế với 670 loài, 398 chi và 133 họ; tiếp đến là ngành dương xỉ với 28 loài, 19 chi và 15 họ; ngành hạt trần với 8 loài, 7 chi và 4 họ; cuối cùng là ngành thông đất với 5 loài, 3 chi và 2 họ. Trong ngành hạt kín thì 2 lớp mầm lá mầm (dicotyledoneae) chiếm ưu thế. Tỷ trọng giữa lớp 2 lá mầm và 1 lá mầm (monocotyledoneae) lần lượt là 6,2 đối với số loài, 5,86 đối với số chi và 4,78 đối với số họ. Trong đó có 10 họ giàu loài nhất chiếm 35,98% tổng số loài đã biết ở Yên Tử (thầu dầu, cúc, dâu tằm, cà phê, long não…); 10 chi giàu loài nhất (ficus, syzygium, dioscorea…) chiếm 2,36% tổng số chi và 22,11% tổng số loài (79 loài) đã biết của khu vực. Thực vật ở rừng đặc dụng Yên tử có mặt của tất cả các kiểu dạng sống khác nhau.
Trong đó sự ưu thế thuộc về nhóm cây có chồi trên đất (Ph), chiếm 84,29% tổng số loài đã biết. Thực vật ở rừng đặc dụng Yên Tử có 547 loài cây có ích, chiếm 76,93% tổng số loài, có thể được sử dụng vào 13 nhóm công dụng khác nhau. Ngoài ra ở rừng đặc dụng Yên Tử còn có 20 loài thực vật bị đe dọa tiêu diệt được cấp báo trong Sách đỏ Việt Nam (1996) và 6 loài được ghi trong Nghị định 32/2006/NĐ-CP của Chính phủ, cần được ưu tiên bảo tồn. Hai biện pháp hữu hiệu được đưa ra nhằm bảo tồn tính đa dạng thực vật ở rừng đặc dụng Yên Tử tiếp tục nghiên cứu để đề xuất xây dựng khu bảo tồn thiên nhiên Yên Tử; nên bố trí một trạm kiểm lâm gần khu vực Yên Tử để kết hợp quản lý bảo vệ tài nguyên rừng trong khu vực.