Những tiên tiến gần đây trong liệu pháp điều trị ung thư bằng việc sử dụng hệ miễn dịch để tự chiến đấu với ung thư. Dẫu vậy, trong một số trường hợp, liệu pháp miễn dịch đã không chứng minh sự thành công. Do đó nhóm nghiên cứu gồm các nhà nghiên cứu y sinh, vật lý, kỹ thuật hóa học đã tìm thấy các khối u nhạy cảm với các hạt nano ô xít đồng – một hợp chất được tạo ra với đồng và ô xy. Một khi vào được một cơ thể sống, các hạt nano đó được hòa tan và trở nên độc. Dùng ô xít sắt tạo ra các hạt nano, các nhà nghiên cứu đã có khả năng kiểm soát quá trình này để loại bỏ các tế bào ung thư trong khi không ảnh hưởng đến các tế bào khỏe mạnh.
“Bất cứ vật liệu nào tạo ra ở cấp độ nano cũng đều có những đặc tính khác so với vật liệu ở kích thước thông thường”, giáo sư Stefaan Soenen và TS. Bella B. Manshian từ Khoa hình ảnh và bệnh học, những người cùng nghiên cứu công trình này, cho biết. “Nếu chúng ta nạp có thể trở nên nguy hiểm nhưng nếu ở cấp độ nano và được kiểm soát, an toàn, tập trung, chúng có thể trở nên có ích thực sự”.
Như các nhà nghiên cứu chờ đợi, ung thư trở lại sau khi bệnh nhân được điều trị chỉ với các hạt nano. Do đó, họ kết hợp các hạt nano với phương pháp miễn dịch. “Chúng tôi lưu ý là các hợp chất không chỉ diệt trực tiếp tế bào khối u mà còn có thể hỗ trợ các tế bào trong hệ miễn dịch có thể chống lại các vật chất bên ngoài như các khối u”, TS. Manshian giải thích.
Sự kết hợp các hạt nano và liệu pháp miễn dịch khiến các khối u biến mất hoàn toàn và kết quả là hoạt động như một vaccine cho ung thư phổi và ung thư ruột kết – hai loại được chuẩn bị cho nghiên cứu này. Để xác nhận kết quả của mình, các nhà nhiên cứu đã cho các tế bào ung thư quay trở lại những con chuột thí nghiệm. Các tế bào đó đã bị hệ miễn dịch loại ngay lập tức, vốn hệ này có vai trò loại bỏ bất kỳ tế bào mới tương tự xâm nhập vào cơ thể.
Các tác giả tuyên bố đây là kỹ thuật mới có thể được sử dụng cho 60% các loại bệnh ung thư, vốn cùng do các tế bào ung thư xuất phát từ một đột biến trên gene p53, ví dụ như ung thư phổi, ung thư vú, ung thư buồng trứng và ung thư ruột kết.
Yếu tố đóng vai trò cốt lõi là các khối u này biến mất mà không cần sử dụng hóa trị, vốn có nhiều tác động phụ. Các loại thuốc hóa trị không chỉ tấn công các tế bào ung thư mà còn thường xuyên phá hủy các tế bào khỏe mạnh trong quá trình dung nạp thuốc. Ví dụ, một số loại thuốc gây bệnh tế bào máu trắng, loại bỏ hệ miễn dịch.
“Như tôi biết, đây là lần đầu tiên các ô xít sắt được sử dụng để tấn công các tế bào ung thư một cách hiệu quả với ảnh hưởng lên hệ miễn dịch dài hạn trong các mô hình sống”, GS. Soenen nói. “Như bước tiếp theo, chúng tôi muốn tạo ra các hạt nano kim loại khác, và nhận diện với các hạt này ảnh hưởng lên các loại ung thư nào. Điều này có thể dẫn đến một cơ sở dữ liệu toàn diện”.
Nhóm nghiên cứu đang lập kế hoạch kiểm tra các tế bào khối u có nguồn gốc từ các mô của bệnh nhân ung thư. Nếu vẫn đạt kết quả tương tự, giáo sư Soenen lập kế hoạch thử nghiệm lâm sàng. Để điều này xảy ra, dẫu sao vẫn còn phải vượt qua một số rào cản. Ông giải thích “Y học nano vẫn mới phát triển tại Mỹ và châu Á nhưng châu Âu đã bị tụt hậu. Vẫn còn thách thức để cải thiện vấn đề này bởi các bác sĩ và kỹ sư vẫn thường nói một ngôn ngữ khác biệt. Chúng tôi cần tiến hành nhiều hợp tác liên ngành khác, nhờ vậy chúng tôi có thể hiểu nhau tốt hơn và tạo dựng được hiểu biết về nhau”.
Thanh Phương