10 khám phá khoa học lớn nhất năm 2015

Trang mạng upi.com mới đây đã bình chọn Top 10 khám phá khoa học lớn nhất năm 2015, theo đó trong năm qua các nhà khoa học toàn cầu đã có những khám phá lớn như sau:

1. Tổ tiên mới của loài người: Người Nalendi

Tháng Chín, các nhà khoa học tuyên bố phát hiện chủng Người Nalendi (Homo nalendi), tổ tiên trước nay chưa từng biết của nhân loại, tìm thấy trong một hang động ở Nam Phi. Đã đào được các bộ hóa thạch đại diện cho ít nhất 15 cá thể có trọng lượng và đặc trưng cơ thể tương tự loài người thân nhỏ (small-bodied humans).

2. Tiến bộ về công nghệ biên tập gene CRISPR

Năm nay đã thực hiện một số đột phá về sử dụng công nghệ biên tập gene CRISPR. Trung Quốc báo cáo đã cải tiến được DNA của một phôi thai loài người không thể sống (nonviable human embryo), một giải pháp từng gây tranh cãi. ĐH Harvard cấy gene một loài voi mamut lông dài đã bị diệt chủng từ lâu vào những tế bào sống của loài voi hiện đại (đặt trong một đĩa nuôi cấy petri).

3. Phát hiện hàng trăm loài vật mới

Năm 2015, World Wildlife Foundation công bố một báo cáo bốn năm, tuyên bố đã phát hiện thấy 211 loài vật mới ở vùng phía đông Hymalaya, gồm 133 loài thực vật, 39 loài động vật không xương sống, 26 loài cá, 10 loài động vật lưỡng thê, một loài bò sát, một loài chim và một loài động vật có vú.

4. Nước chảy trên sao Hỏa

Tháng Chín, NASA trình bày chứng cớ xác đáng nhất về việc có tồn tại nước trên sao Hỏa: dấu vết nước chảy có chứa muối hình thành những vệt thay đổi theo mùa. Các nhà khoa học còn có thể thăm dò thấy sự tồn tại các phân tử muối gọi là perchlorates. Phát hiện này đã làm tăng khả năng tồn tại sinh vật trên sao Hỏa.

5. Thử máu phát hiện được ung thư

Các nhà nghiên cứu Thụy Điển khám phá ra một phương pháp từ một giọt máu mà xác định được bệnh nhân có mắc bệnh ung thư thời kỳ đầu hay không. Phương pháp này đạt độ chính xác xét nghiệm 96%, độ chính xác tiến hành phân loại bệnh ung thư đạt 71%. Sự khác biệt phát hiện trong xét nghiệm cũng có thể được sử dụng để giúp bác sĩ xác định quá trình điều trị tốt nhất.

6. Phát hiện kháng sinh mới đầu tiên trong 30 năm nay

Đầu năm nay, các nhà khoa học phát hiện được một chất kháng sinh mới đầu tiên trong 30 năm nay. Khám phá này có thể mở đường cho việc nghiên cứu chế tạo một thế hệ mới chất kháng sinh và đấu tranh chống tính nhờn thuốc đang ngày càng nghiêm trọng. Chất kháng sinh gọi là Teixobactin này có thể dùng để điều trị nhiều dạng nhiễm khuẩn thường thấy, như lao phổi, bệnh bại huyết và C. diff [loại vi khuẩn có khả năng gây ra viêm loét, sưng tấy và kích thích ruột già ; khi loại vi khuẩn này phát triển quá mức, có thể nguy hiểm đến tính mạng người bệnh] cũng như có khả năng đưa Teixobactin vào sử dụng trong vòng năm năm tới.

7. Bản đồ “biểu hiện gene (epigenome)” - một mã di truyền thứ hai

Trong tháng Hai, một nhóm nhà di truyền học ở nhiều nơi trên đất Mỹ đã hoàn tất việc tạo dựng bản đồ biểu hiện gene loài người toàn diện nhất, trở thành đỉnh cao của một thập niên nghiên cứu. Nhóm nghiên cứu đã có thể lập được bản đồ của hơn 100 loại tế bào nhân loại. Điều đó sẽ giúp các nhà nghiên cứu hiểu rõ hơn mối liên hệ phức tạp giữa DNA với các loại bệnh.

8. Hệ sao (thiên hà, galaxy) sáng nhất trong giải Ngân hà

Năm nay, một trong những kính thiên văn mạnh nhất của NASA là Wide-field Infrared Survey Explorer (Vệ tinh thăm dò tia cực đỏ trong khắp vũ trụ) đã tìm thấy một hệ sao sáng nhất xưa nay chưa từng thấy. Hệ sao này bức xạ ra một lượng ánh sáng tương đương với 300 nghìn tỷ Mặt trời. Các nhà nghiên cứu tin rằng có thể có một hố đen siêu lớn tồn tại ở phía sau ánh sáng bất thường của hệ sao này.

9. Kính áp tròng phỏng sinh kiểu mới

Tập đoàn Công nghệ Ocumentic đã đầu tư 3 triệu USD tiến hành nghiên cứu- triển khai trong tám năm, cuối cùng vào tháng Năm năm nay họ đã cam đoan có thể dùng một phẫu thuật thực hiện trong 8 phút để cấy mắt kính phỏng sinh ẩn vào mắt của bệnh nhân. Loại kính này có thể nâng cao thị lực tới mức gấp ba tiêu chuẩn thị lực bình thường.

10. Biến tế bào bệnh bạch huyết thành tế bào miễn dịch.

Tháng Ba năm nay, các nhà khoa học ở Đại học Stanford tìm ra một phương pháp có thể cưỡng bức biến đổi các tế bào bệnh bạch huyết ác tính thành tế bào miễn dịch vô hại (tức đại thực bào macrophages). Khám phá này có thể dẫn tới việc biến đổi các tế bào ung thư ở con người thành các đại thực bào, sau đấy những đại thực bào đó có thể nuốt và tiêu diệt các tế bào ung thư và các tác nhân gây bệnh.