Bão Haiyan có thể gây thất thoát các bon
13/11/2013
KH&CN nước ngoài
KH&CN quốc tế
Người ta vẫn chưa rõ những thảm họa như cơn bão Haiyan sẽ xuất hiện ngày càng nhiều vì sự nóng lên của địa cầu hay không nhưng những nghiên cứu gần đây cho thấy khả năng là những thảm họa này đã gia tăng tình trạng ấm lên toàn cầu do gây thất thoát một xung lượng các bon vào khí quyển vì chúng tàn phá cây cối và hủy hoại môi trường.
Vẫn còn quá sớm để có thể xác định lượng các bon mà cơn bão Haiyan đã gây ra nhưng dựa trên các tính toán của những cơn bão nhiệt đới trước đây thì con số có thể rất lớn. Theo một nghiên cứu xuất bản năm 2007 (Hurricane Katrina's Carbon Footprint on U.S. Gulf Coast Forests) thì đã có 105 teragram khí các bon bị thất thoát do cơn bão Katrina tàn phá 320 triệu cây cối ở vùng duyên hải miền đông nước Mỹ - lượng khí các bon này lớn hơn một nửa lượng khí các bon được rừng của Mỹ hấp thụ hàng năm. Số lượng cây bị hại trong cơn bão Haiyan chắc sẽ cao hơn nhiều vì Philippines vẫn giữ được diện tích rừng lớn hơn miền đông nước Mỹ.
Tuy nhiên, kết quả nghiên cứu những tác hại của bão Katrina cho thấy rằng sự thất thoát khí các bon lớn nhất lại nằm ngoài vùng bão. Justin Fisk của đại học Maryland với những nghiên cứu tiếp theo cho biết sức gió yếu hơn lại tác hại trên một vùng rộng lớn hơn. Về dài hạn rừng có thể lại hấp thụ các bon khi hồi phục nhưng tùy thuộc vào tốc độ hồi phục và tần suất bão xuất hiện ở vùng đó. Fisk đã xem xét dữ liệu rừng và khí tượng từ năm 1850 để nghiên cứu chiều hướng trong dài hạn và những tính toán của ông đối với bờ đông nước Mỹ cho thấy bão đã gây tình trạng thất thoát khí các bon vào nửa cuối thế kỷ 19 nhưng vào thế kỷ 20 thì các bon đã bị hấp thụ nhờ tốc độ phục hồi rừng.
Chúng ta vẫn chưa biết chắc lốc xoáy nhiệt đới sẽ ảnh hưởng như thế nào đến tình trạng ấm lên toàn cầu trong thế kỷ 21 nhưng những mô hình khí hậu của lưu vực Đại Tây Dương cho thấy sẽ có sự gia tăng tần suất và cường độ của bão. Đối với vùng tây bắc Thái Bình Dương, tốc độ gió và cường độ mưa tối đa đều được dự báo sẽ tăng trong các cơn bão nhiệt đới. Nếu vậy tình trạng thất thoát các bon do bão Haiyan và những cơn bão sau đó khó lòng được khắc phục hoàn toàn.
Nguồn: Theo New Scientist, Environmental Research Letters