Giáo dục về biến đổi khí hậu

Không phải công dân nào của Wyoming cũng đồng tình với quyết định này. Tôi đã liên lạc với em Nguyễn Việt, một học sinh trung học ở bang Wyoming. Em nói: "Em có thể thấy rõ thời tiết đã thay đổi thế nào khi trong năm nay, tuyết rơi sớm hơn và nhiệt độ thấp hơn. Bão tuyết làm trường học đóng cửa thường xuyên hơn so với năm ngoái. Ngay cả vào thời điểm này của tháng vẫn có tuyết trên đường phố và nhiệt độ vẫn còn lạnh. Một số người cao tuổi Wyoming, năm nay đã phải đến Texas để tránh thời tiết lạnh". Em còn nói thêm "Một số người ở đây nói rằng đó là vì biến đổi khí hậu trong khi những người khác tuyên bố nó là một hiện tượng thời tiết bất thường. Tuy nhiên, em nghĩ rằng trẻ em cũng cần phải được học về biến đổi khí hậu."

Bà Lisa Hoyos, Giám đốc Tổ chức phi lợi nhuận Climate Parents, phát biểu với báo Casper Star Tribune rằng,  mặc dù sự tác động của con người đối với khí hậu là "một vấn đề đang gây tranh cãi trong giới khoa học”, bà vẫn muốn đảm bảo rằng "con tôi được dạy về vấn đề này”. Trong một thông cáo gần đây, tổ chức này cũng cho rằng "ngành công nghiệp nhiên liệu hóa thạch đã góp phần vào quyết định từ chối giảng dạy về tác động của con người lên biến đổi khí hậu tại bang Wyoming".

Trên trang web của tổ chức phi lợi nhuận Wyoming Against Common Core  liệt kê các lý do về sự không chắc chắn của tác động từ con người lên sự thay đổi của khí hậu có lý do sợ gây ảnh hưởng xấu đến ngành công nghiệp khai thác mỏ tại đây.

Tranh cãi về giáo dục biến đổi khí hậu

Báo cáo năm 2013 của Tổ chức Liên chính phủ về Biến đổi Khí hậu (IPCC ) kết luận với một sự chắc chắn 95% rằng biến đổi khí hậu gây ra bởi hoạt động của con người.

Tiến sĩ Simon Carr, một giảng viên cao cấp về vật lý tại Đại học Queen Mary ở London cũng nhấn mạnh rằng mặc dù cuộc tranh luận quanh vấn đề biến đổi khí hậu đang diễn ra, một nghiên cứu trên 11.944 nghiên cứu từ năm 1991 đến 2011 về sự nóng lên toàn cầu phát hiện rằng 97% báo cáo kết luận tác động của con người là nguyên nhân của biến đổi khí hậu.

Ông nói: "Bởi vì các phương tiện truyền thông thường cố gắng để cho thấy sự không thiên vị nên bất cứ khi nào có một cuộc phỏng vấn của một nhà khoa học khí hậu, các phương tiện truyền thông thường cố gắng  thực hiện một cuộc phỏng vấn với phía đối lập, tạo ra một cảm giác rằng đây là một cuộc tranh luận cân bằng. Trong thực tế, nó không phải là như vậy."

Ông còn nói thêm: “Phía hoài nghi về tác động của con người lên biến đổi khí hậu đã làm công tác tuyên truyền quá tốt khi họ có thể bỏ qua các bằng chứng khoa học quan trọng. Tôi càng nhìn vào vấn đề này, tôi càng nghĩ rằng không có gì phải tranh cãi ở đây".

Tuy nhiên , không phải ai cũng nghĩ như vậy.Trong cuộc phỏng vấn trước đó với tờ Guardian, chủ tịch của Công ty Nestlé, ông Peter Brabeck lập luận rằng "biến đổi khí hậu là một phần nội tại của sự phát triển của thế giới", do đó lượng khí thải nhân tạo không phải là nguyên nhân chính gây ra thay đổi khí hậu.
Trong một cuộc thảo luận gần đây tại City University London, Mike Hanlon, nhà báo chuyên về đề tài khoa học cho rằng mọi người không bị thuyết phục bởi những bằng chứng xung quanh biến đổi khí hậu là một phản xạ tự nhiên khi ít người hiểu vấn đề này. Đối với ông, biến đổi khí hậu là một loạt các "câu chuyện phức tạp hơn sự kiện khoa học".

Với nhiều quan điểm khác nhau về biến đổi khí hậu như vậy, lẽ tự nhiên là mọi người cũng có ý kiến khác nhau ​​về giáo dục biến đổi khí hậu.

Tiến sĩ Carr hoàn toàn ủng hộ đối với việc giáo dục biến đổi khí hậu sớm. Ông nói: "Thật khó để nói có hay không sự thay đổi khí hậu đã gây ra thời tiết khắc nghiệt trong thời gian gần đây. Tuy nhiên , chúng ta thấy ngày càng nhiều hiện tượng thời tiết bất thường như lũ lụt tại Vương quốc Anh hoặc thời tiết lạnh giá ở Bắc Mỹ."

"Tôi nghĩ rằng chúng ta có thể bắt đầu giảng dạy về biến đổi khí hậu ở độ tuổi rất sớm. Tôi có một con gái 3 tuổi . Bé thường hỏi tôi về những gì bé nhìn thấy xung quanh mình. Sáng nay, vào bữa sáng, bé hỏi tôi tại sao không có tuyết mùa đông này bởi vì các năm trước luôn có tuyết".

"Trẻ em rất tinh ý. Chúng luôn nhìn thấy những điều xảy ra. Giảng dạy về vấn đề này ở độ tuổi nhỏ cho phép trẻ em kết nối những điều quan sát được và rút ra kết luận củariêng mình"
Tôi hỏi Trần Vui, trợ lý giảng dạy tại trường Shooter Hill Campus, nơi cung cấp một loạt các khóa học khoa học và nghiên cứu Trái đất cho học sinh trung học, ý kiến của cô với quyết định của bang Wyoming.
Cô đồng ý rằng mối quan tâm của họ là hợp lý. Tuy nhiên, cô nói rằng "trong khi mối quan tâm về cách dạy biến đổi khí hậu là hợp lý tôi vẫn nghĩ rằng chúng tôi cần phải dạy trẻ em về khoa học khí hậu”.

"Đối với trẻ nhỏ, vấn đề này có thể được đơn giản hóa để chúng có thể hiểu một cách dễ dàng. Khi được học về tác động của con người về biến đổi khí hậu, trẻ em có thể thay đổi hành vi và học cách bảo vệ môi trường xung quanh. Mặc dù nhiên liệu hóa thạch vẫn còn có vẻ cần thiết cho Wyoming vào lúc này, trẻ em có quyền được học các kỹ năng, sự hiểu biết và kiến ​​thức để chuẩn bị cho tương lai của các em”.

Bob Ward, giám đốc phòng chính sách và nghiên cứu của Viện Nghiên cứu Grantham về biến đổi khí hậu cũng bày tỏ ý kiến ​​của mình về quyết định của bang Wyoming. Ông nói rằng "Tôi không ngạc nhiên bởi điều này". Ông giải thích rằng mặc dù không phải là phát ngôn viên của chính phủ, ông có thể hiểu được lý do tại sao thời gian gần đây, chính phủ Anh không thông qua chương trình giảng dạy đổi mới về biến đổi khí hậu trong các chương trình địa lý cho trẻ em 11 đến 14 tuổi.Ông cho biết: "Chính phủ có xu hướng hỗ trợ cho một nền khoa học căn bản đối với học sinh trẻ", và nhận xét rằng trong trường hợp này biến đổi khí hậu có thể là một vấn đề khoa học quá cụ thể cho trẻ em, đồng thời cho biết "Chính phủ có thể có kế hoạch xây dựng kiến thức của học sinh từng bước để các em có thể tiếp cận vấn đề dần dần".

Ý kiến về giáo dục biến đổi khí hậu của các tổ chức lớn

Theo UNESCO: “Giáo dục những người trẻ tuổi là một yếu tố thiết yếu của phản ứng toàn cầu biến đổi khí hậu”. Trung tâm Quốc gia Khoa học Giáo dục (NCSE) cũng nhấn mạnh rằng "Điều quan trọng là biến đổi khí hậu phải được dạy trong môi trường giáo dục chính quy và không chính thức, để cho các công dân tương lai có thể đưa ra các quyết định một cách khoa học về những hậu quả biến đổi khí hậu".

Unicef ​​cho biết: "Giáo dục trẻ em về thiên tai và biến đổi khí hậu trong môi trường học thân thiện có thể góp phần phát triển bền vững cho cộng đồng".

Tại Việt Nam, nhiều hoạt động tuyên truyền và giáo dục về biến đổi khí hậu đã diễn ra từ rất sớm. Ví dụ như năm 2009 có cuộc thi về biến đổi khí hậu cho học sinh sinh viên do Tổ chức Cứu trợ trẻ em, Bộ Giáo dục và  Ðào tạo, OXFAM cùng tổ chức. Năm 2013 ra mắt dự án "Giáo dục vì sự phát triển bền vững" của Bộ Giáo dục và Đào tạo phối hợp với UNESCO thực hiện ở Việt Nam.

Mới đây nhất, đầu năm 2014 này, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã ra quyết định 329/QĐ-BGDĐT nhằm phê duyệt Đề án“Thông tin, tuyên truyền về ứng phó với biến đổi khí hậu và phòng, chống thiên tai trong trường học giai đoạn 2013-2020” với những nội dung chính như  80% học sinh, sinh viên và cán bộ, giảng viên, nhân viên trong cơ sở giáo dục được tuyên truyền giáo dục nâng cao nhận thức, kỹ năng cơ bản phù hợp với lứa tuổi về ứng phó với biến đổi khí hậu và phòng, chống thiên tai, nhất là các hiện tượng thời tiết bất thường.

Hoàng Mi