Phương pháp điều trị bệnh đa xơ cứng bằng công nghệ nano
13/06/2019
KH&CN nước ngoài
Một nhóm các nhà nghiên cứu đến từ trường Đại học California, Irvine (UCI) mới đây đã phát triển thành công một phương pháp điều trị bằng công nghệ nano có nguồn gốc từ tế bào gốc tủy xương, giúp ngăn chặn nhiều triệu chứng của căn bệnh đa xơ cứng (MS) ở chuột. MS là chứng rối loạn não bộ và tủy sống với chức năng thần kinh bị giảm sút kết hợp với việc hình thành sẹo trên lớp phủ ngoài của các tế bào thần kinh. Các nhà khoa học hy vọng trong tương lai, liệu pháp tiềm năng mới sẽ được ứng dụng trong điều trị trên người.
Weian Zhao, Phó giáo sư khoa học dược phẩm và kỹ thuật y sinh, đồng thời là tác giả chính của bài báo đã hợp tác với các chuyên gia từ Trung tâm nghiên cứu tế bào gốc Sue & Bill Gross. Ông cho biết: "Cho đến nay, các liệu pháp tế bào gốc điều trị các bệnh tự miễn và thoái hóa thần kinh chưa đem lại kết quả đồng nhất trong các thử nghiệm lâm sàng, một phần vì chúng tôi chưa tìm ra cách thức hoạt động của các liệu pháp điều trị. Nghiên cứu mới giúp làm sáng tỏ vấn đề đó cũng như mở đường cho việc tiến hành những thử nghiệm lâm sàng trên người trong tương lai".
Trong những thử nghiệm trước đây, các tế bào gốc tiêm trực tiếp vào tĩnh mạch được lấy ra từ tủy xương và được kích hoạt bằng interferon gamma - nhóm các protein tự nhiên được sản xuất bởi các tế bào của hệ miễn dịch thường bị mắc kẹt trong các cơ quan hoạt động như màng lọc trước khi đến cơ quan mục tiêu. Còn trong phát hiện mới, các nhà khoa học đã chiết xuất các hạt có kích thước nano được gọi là bóng xuất bào (exosome) từ tế bào gốc và tiêm chúng vào cơ thể loài động vật gặm nhấm bị mắc chứng MS.
Tác giả nghiên cứu Reza Mohammadi, tiến sĩ của UCI về khoa học vật liệu và kỹ thuật cho biết: “Các exosome chở trên mình các phân tử ARN và protein chống viêm và bảo vệ thần kinh nên có khả năng trượt qua hàng rào máu - tủy sống. Ngoài phục hồi các kỹ năng vận động đã bị mất cũng như giảm thiểu nguy cơ tổn thương thần kinh do chứng MS gây ra, các bóng xuất bào còn có khả năng bình thường hóa vai trò của hệ thống miễn dịch của các đối tượng, trong khi việc sử dụng các loại thuốc điều trị thông thường khác thường không mang lại hiệu quả”.
Các nhà khoa học cho biết nghiên cứu vẫn đang trong quá trình thử nghiệm, liệu pháp điều trị mới sẽ được tiến hành thử nghiệm trên cơ thể người vào đầu năm 2020, và sẽ bắt đầu với những bệnh nhân tiểu đường Tuýp 1. Milad Riazifar - Tiến sĩ khoa học dược lý trong phòng thí nghiệm của Zhao hiện đang chuẩn bị thực hiện thử nghiệm phương pháp điều trị tại Trung tâm City of Hope. Ông chia sẻ: “Nếu thành công, phương pháp mới có thể được coi là một bước tiến, mở đường cho khả năng điều trị các bệnh tự miễn khác, bao gồm bệnh đa xơ cứng".
Bài báo về kết quả nghiên cứu được đăng tải trên tạp chí ACS Nano.
P.K.L