Hiện nay, sản xuất nông nghiệp theo hướng hữu cơ ở Việt Nam đã được 33/63 tỉnh, thành phố trên cả nước triển khai với diện tích canh tác hữu cơ năm 2016 là 77.000ha (tăng 3,6 lần so với năm 2010). Nhiều mô hình sản xuất hữu cơ có hiệu quả, nâng cao thu nhập cho nông dân, như: trang trại rau củ organic Đà Lạt; nhà máy chế biến dầu dừa Phú Hưng ở Bến Tre; nhà máy chè Cao Bồ ở Vị Xuyên (Hà Giang); nhà máy đường TT ở Tân Châu (Tây Ninh); nuôi cá hữu cơ tại An Giang; sản xuất lúa – cá tại Cà Mau của Công ty An Phú;…
Theo ông Nguyễn Văn Bộ (Nguyên Giám đốc Viện Khoa học nông nghiệp Việt Nam), sản xuất NNHC là một xu thế tất yếu, ở Việt Nam có nhiều cơ hội, nhưng cũng không ít thách thức. Đó là về an ninh lương thực, lợi nhuận, sự phức tạp về quá trình sản xuất, chưa có bộ tiêu chuẩn quốc gia, môi trường,… Vì vậy, để phát triển NNHC thành công, cần thống nhất một số quan điểm: phát triển nông nghiệp cần hài hòa, bền vững, trong đó sản xuất theo hướng thâm canh, lựa chọn chính xác chủng loại sản phẩm, vùng sản phẩm thích hợp cho các thị trường xác định, trong đó ưu tiên sản phẩm bản địa; có chính sách hỗ trợ trong quy hoạch, xây dựng cơ sở hạ tầng, chế biến, thương mại sản phẩm. Trong đó, thị trường là yếu tố quyết định nhất đến sự thành bại của NNHC Việt Nam.
Theo ông Nguyễn Đại Thắng (Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty CP Trang trại Bảo Châu, Hà Nội), ngoài việc tuyên truyền cho người tiêu dùng hiểu biết về sự cần thiết phải sử dụng sản phẩm hữu cơ, cần nghiên cứu, ứng dụng những công nghệ mới, phương pháp mới để nâng cao năng suất, chất lượng, hạ giá thành sản phẩm thì mới có nhiều đối tượng khách hàng tiếp cận và sử dụng được sản phẩm NNHC. Đây cũng là bài toán rất cần có sự nghiên cứu của các nhà khoa học.
GS. Võ Tòng Xuân chia sẻ ý kiến tại diễn đàn. Ảnh: LV.
GS. Võ Tòng Xuân (chuyên gia nông nghiệp) cho rằng, sản xuất NNHC thường rất khắt khe theo quy chuẩn, hiện năng suất còn chưa cao, giá thành chưa giảm,… nên số ít người dân có thể dùng được những sản phẩm này. Do vậy, các nhà khoa học cần có những đề tài nghiên cứu để làm sao cho sản xuất NNHC đạt năng suất, chất lượng cao, giá thành giảm thì mới có thể phát triển bền vững.
Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Trần Thanh Nam cho biết, Bộ đang gấp rút hoàn thành Nghị định 210 về sản xuất NNHC, trong đó tập trung tăng cường hiệu quả của truyền thông, cho cả người sản xuất và sử dụng sản phẩm NNHC; tiến hành đồng bộ các giải pháp về đất đai, công nghệ sinh học, đa dạng hóa sinh học và môi trường sinh thái bền vững; khuyến khích sản xuất sản phẩm hữu cơ đạt tiêu chuẩn, có chứng nhận, nhưng vẫn phải bảo đảm an ninh lương thực quốc gia; đẩy mạnh hợp tác quốc tế, tích cực học hỏi các nước có nền sản xuất NNHC tiên tiến; tập trung vào các doanh nghiệp, tập đoàn sản xuất lớn như TH True Milk, Vinamilk,…
Tại diễn đàn, các chuyên gia cũng đã tập trung thảo luận, trao đổi về quy trình sản xuất NNHC, việc xác định chủng loại sản phẩm, thị trường, quy mô cho việc sản xuất NNHC Việt Nam; chia sẻ kinh nghiệm, đưa ra các giải pháp về: quan điểm phát triển NNHC hay phi hữu cơ, yêu cầu đối với đất trồng và quản lý dinh dưỡng cho sản xuất NNHC, sử dụng phân bón, khoáng thiên nhiên, thuốc bảo vệ thực vật trong canh tác nông nghiệp hữu cơ, chính sách để thu hút các thành phần kinh tế mạnh dạn đầu tư vào NNHC, các bộ quy chuẩn và tiêu chuẩn cụ thể cho từng loại sản phẩm hữu cơ,…