Thực trạng lĩnh vực ứng dụng công nghệ
Cây lúa – sinh kế chính của người dân đồng bằng sông Cửu Long, cung cấp đến 90% sản lượng gạo xuất khẩu của cả nước. Có thời điểm, xuất khẩu gạo mang về 3,67 tỷ USD cho nền kinh tế.
Đồng bằng sông Cửu Long là một trong số ít khu vực trên thế giới có lợi thế đặc biệt về sản xuất nông nghiệp, nuôi trồng thủy sản với đất đai bằng phẳng, màu mỡ và diện tích lớn (gần 2 triệu ha đất lúa và 4 triệu ha gieo trồng), nguồn nước dồi dào từ dòng sông Cửu Long. Đây chính là tiềm năng, là động lực phát triển sản xuất lúa gạo của cả vùng, là điều kiện quan trọng để đưa gạo Việt Nam xuất khẩu trên 150 nước. Khó khăn lớn của cây lúa tại đồng bằng sông Cửu Long hiện nay chính là biến đổi khí hậu, khô hạn, nước biển dâng, xâm nhập mặn. Vì vậy, một trong những biện pháp cần chú ý là sử dụng linh hoạt diện tích đất trồng lúa theo từng vùng, bố trí lại vụ gieo trồng cho phù hợp với diễn biến thời tiết, khả năng đáp ứng nguồn nước và các điều kiện cho cây lúa sinh trưởng.
Ứng dụng các giải pháp canh tác mới đạt hiệu quả cao cũng là lời giải thiết thực. Trong đó, mô hình canh tác lúa thông minh Rynan đang được bà con nông dân áp dụng ngày càng tăng, là một minh chứng: gần đây nhất, vụ Hè - Thu 2018, diện tích canh tác sử dụng phân bón thông minh Rynan ở Hậu Giang là 72 ha (tại 2 Huyện Châu Thành A và Huyện Vị Thủy), sang đến vụ Đông - Xuân, đã phát triển gần 150 ha ở tất cả các huyện có canh tác lúa của tỉnh Hậu Giang. Trong tương lai, Rynan sẽ có nhiều liên kết với các hợp tác xã ở khu vực Đồng bằng sông Cửu Long và miền Đông Nam bộ (với diện tích lên đến hơn 4.000 ha) và các đơn vị thu mua lúa gạo chất lượng cao để tăng cường sản xuất, tăng thu nhập cho nông dân.
Quy trình và phương pháp tổ chức thực hiện
Điều kiện sản xuất
Để triển khai mô hình canh tác lúa thông minh, cần đảm bảo các điều kiện về đất đai, nhân công, thiết bị sau:
- Về đất đai: lựa chọn các phương pháp thực hiện tùy theo đặc điểm của đất và diện tích canh tác lúa.
Đối với chân đất cứng, có thể thực hiện được cả 3 phương pháp (sử dụng phân bón thông minh, sạ vùi và cấy vùi); nếu là chân đất mềm, máy cấy không vận hành được, thì chỉ có thể ứng dụng phương pháp canh tác lúa sử dụng phân bón thông minh Rynan.
Tùy theo diện tích canh tác mà có hình thức canh tác phù hợp: canh tác lúa sử dụng phân bón thông minh Rynam khi diện tích nhỏ; áp dụng phương pháp sạ và cấy bằng máy phải có diện tích tối thiểu là 20 ha/địa phương để giảm chi phí vận chuyển; đối với phương pháp cấy, phải có mặt bằng làm mạ và trải mạ để chăm sóc từ thời điểm gieo đến khi đem mạ ra cấy, trung bình 1 ha cần khoảng 70 m2 để trải mạ.
- Về nhân công và thiết bị: tùy theo từng phương pháp sử dụng.
Phương pháp canh tác lúa sử dụng phân bón thông minh Rynan: đơn giản và dễ thực hiện, chỉ cần nhân công bón phân trước khi trục lần cuối, trục vùi phân bón lại, sau đó tiến hành sạ (sạ lan hoặc kéo hàng) hoặc cấy như thông thường.
Phương pháp sạ kết hợp vùi phân bón thông minh Rynan: giảm được nhân công. Thiết bị sử dụng có thể mua từ Công ty Rynan (hoặc Rynan đảm nhận dịch vụ sạ). Nông dân chỉ cần chuẩn bị giống (ngâm giống theo quy trình và chuyển giống và phân bón ra tới ruộng canh tác).
Phương pháp cấy kết hợp vùi phân bón thông minh Rynan: tốn khá nhiều công lao động (nhân công làm mạ và chăm sóc mạ, nhân công chuyển mạ ra ruộng và lên máy cấy). Thiết bị sử dụng có thể mua từ Công ty Rynan (hoặc Rynan đảm nhận dịch vụ cấy). Nông dân chỉ cần chuẩn bị giống (ngâm giống theo quy trình và chuyển giống và phân bón ra tới ruộng canh tác).
Các mô hình canh tác thông minh
- Mô hình sạ (sạ lan, sạ hàng) và cấy sử dụng phân bón thông minh Rynan: nếu trong canh tác lúa thông thường, từ lúc sạ hoặc cấy đến khi thu hoạch phải bón phân 3-4 lần, thì khi sử dụng phân bón thông minh, chỉ cần bón một lần trước khi trục đất lần cuối, sau đó tiến hành sạ hoặc cấy, không cần phải bón phân thêm trong suốt quá trình canh tác.
- Mô hình sạ kết hợp vùi phân bón thông minh Rynan bằng máy sạ: sử dụng máy sạ kết vợp với vùi phân bón thông minh Rynan cùng lúc, giúp giảm được công sạ và không phải bón thêm phân bón trong suốt quá trình canh tác. Trong mô hình này, các công việc bón phân và sạ lúa được cơ giới hóa, giúp giảm công lao động. Phân bón thông minh được vùi ngay dưới hàng lúa, giúp tối ưu hóa hiệu quả sử dụng phân bón cho cây lúa, giảm thất thoát phân bón (và giảm lượng phân sử dụng). Máy sạ giống theo hàng hoặc theo chùm, lượng giống sử dụng khi sạ dao động từ 70-120 kg/ha, tùy giống lúa, nên tiết kiệm giống từ 30-50%.
- Mô hình cấy lúa kết hợp vùi phân bón thông minh Rynan bằng máy cấy: sử dụng máy cấy lúa kết hợp vùi phân bón thông minh Rynan giúp giảm công cấy, hạn chế việc chết giống do gặp mưa bão khi xuống giống và không cần phải bón phân thêm trong suốt quá trình canh tác.
Trong mô hình canh tác, các công việc bón phân và cấy lúa được cơ giới hóa, giúp giảm được công lao động. Trước khi cấy 12 ngày, mạ được gieo vào khay (bằng máy gieo) đều hơn và không bị lỗi khi cấy. Lượng giống sử dụng chỉ 60 kg/ha. Việc áp dụng mô hình này còn giúp quản lý cỏ và lúa cỏ tốt mà không cần phải sử dụng thuốc bảo vệ thực vật. Nâng cao được chất lượng của sản phẩm nhờ vào độ đồng đều và hạn chế đến mức thấp nhất dư lượng thuốc bảo vệ thực vật còn trên sản phẩm.
Khi thực hiện các mô hình canh tác lúa thông minh, phải tuân thủ quy trình quản lý nước của công ty Rynan để tiết kiệm nước và tối ưu hóa hiệu quả của phân bón thông minh:
- Giai đoạn 30-60 ngày: giữ mực nước trên ruộng từ 5cm đến xuống thấp hơn mặt ruộng 15cm (mặt ruộng khô nứt chân chim) thì bơm nước vào, tiến hành lặp lại đến khi lúa được 60 ngày. Mục đích rút khô nước ở giai đoạn này nhằm giúp rễ lúa ăn sâu vào đất, chống đổ ngã, giúp đất thông thoáng, tạo điều kiện phân giải các chất hữu cơ trong đất. Ngoài ra, việc xiết nước còn giúp chuyển trạng thái từ sinh trưởng sang sinh thực (làm đòng).
- Giai đoạn 60-85 ngày: giữ mực nước trên ruộng từ 3-5cm liên tục nhằm giúp lúa trổ, thụ phấn dễ dàng, hạt lúa không bị lép, chắc hạt.
- Giai đoạn thu hoạch: Rút khô nước trên ruộng 10 ngày trước khi thu hoạch để dễ thu hoạch, vận chuyển lúa trên ruộng.
Ưu điểm của công nghệ, hiệu quả kinh tế
- Giảm công lao động và lượng nước và phân bón sử dụng: các loại phân bón thông thường rất dễ bị rửa trôi theo nước, tan nhanh trong nước và bị bay hơi khi gặp ánh nắng mặt trời,…nên để đáp ứng đủ dinh dưỡng cho lúa, nông dân phải bón nhiều phân, đặc biệt là phân đạm. Khi sử dụng trên cây lúa, thường phải bón từ 3-4 lần/vụ để đảm bảo năng suất và bù đắp phần thất thoát. Phân bón thông minh Rynan có chứa nhiều chất dinh dưỡng (N,P,K) được bọc phủ bằng vật liệu polymer, có khả năng kiểm soát tốt độ tan của dưỡng chất nhờ cấu trúc và độ dày của lớp polymer, giúp đảm bảo chất lượng phân bón, hạn chế phân bón bị rửa trôi hay bốc hơi, nên có thể giảm được lượng phân bón sử dụng khoảng 20-40%. Vì vậy, chỉ cần bón một lần, khi bắt đầu xuống giống, dinh dưỡng sẽ được cung cấp đủ cho cây trong suốt quá trình canh tác, phù hợp với từng giai đoạn sinh trưởng của cây. Giảm chi phí lao động trên 75%.
- Giảm sâu bệnh và nâng cao chất lượng sản phẩm: phân bón thông minh cân bằng dinh dưỡng, tránh thừa phân đạm, giúp cây lúa cứng cây và khỏe hạn chế được sâu bệnh cũng như thuốc bảo vệ thực vật; hạn chế vấn đề dư lượng thuốc bảo vệ thực vật trên sản phẩm, chất lượng sản phẩm được đồng đều, gia tăng giá trị sản phẩm. Giảm chi phí thuốc bảo vệ thực vật trên 30%.
- Giảm ô nhiễm môi trường: thất thoát phân bón (do bị rửa trôi, bị bay hơi khi gặp ánh nắng mặt trời,..) gây tác động xấu đến môi trường đất, nước và không khí. Phân bón thông minh Rynan giúp giảm phát thải khí gây hiệu ứng nhà kính, các khí nguy hiểm như N2O. Ngoài ra, do giảm được thuốc bảo vệ thực vật, nên sẽ giảm ô nhiễm thuốc hóa học vào môi trường.
- Giảm chi phí: giống và 30% lượng nước sử dụng
Mô hình canh tác lúa thông minh thích hợp cho sản xuất lúa sạch, sản xuất lúa trong điều kiện biến đổi khí hậu, giúp giảm được nhiều chi phí trong sản xuất, gia tăng lợi nhuận cho người dùng, mang lại hiệu quả kinh tế cao cũng như giảm thiểu ô nhiễm môi trường.
Thông tin liên hệ chuyên gia, hỗ trợ
Công ty Cổ phần Phân bón Thông minh Rynan
Địa chỉ: ấp Vĩnh Yên, xã Long Đức, TP. Trà Vinh, Tỉnh Trà Vinh
Điện thoại: (028) 7309 3988 (ext: 8108)
Người liên hệ: Thạch Na (kỹ thuật)
Email: na.thach@rynan.vn