Giải pháp xử lý rác nhỏ gọn dành cho bệnh viện, trạm y tế

Thực trạng lĩnh vực ứng dụng công nghệ

Hiện nay, bên cạnh các bệnh viện lớn với cơ sở vật chất hiện đại, vẫn còn hàng ngàn bệnh viện, các trạm y tế nhỏ cấp địa phương đang hoạt động và liên tục thải ra lượng lớn chất thải y tế. Tuy nhiên, cách thức xử lý chất thải y tế vẫn còn khá nhiều hạn chế.

Theo tài liệu quản lý chất thải y tế do Bộ Tài nguyên và Môi trường phát hành, lượng rác thải mỗi ngày từ các trung tâm y tế cả nước tính từ cấp huyện trở lên khoảng 240 tấn. Đối với các trạm y tế nhỏ, tuy không có số liệu chính xác nhưng lượng chất thải y tế cũng chiếm khoảng 20 đến 40% lượng rác tổng cộng.

Tùy thuộc vào từng thành phần và nguồn gốc mà chất thải y tế sẽ được thu gom và xử lý theo nhiều cách khác nhau. Như vậy, không phải chất thải y tế nào cũng được xếp vào loại chất thải nguy hại, nhưng xét về mặt môi trường thì chúng đều có ảnh hưởng không tốt, nếu không được xử lý đúng cách, đặc biệt là trong môi trường bệnh viện là nơi chăm sóc bệnh nhân.

Tại Việt Nam, phương pháp phổ biến để xử lý chất thải y tế đó là thiêu đốt. Tuy nhiên, nhiều lò đốt không có hệ thống xử lý khí thải gây ô nhiễm không khí, mùi, tro (thủy ngân, kim loại nặng) và các chất gây hiệu ứng nhà kính, gây ô nhiễm nước ngầm… Theo báo cáo của Bộ Y tế, hiện nay, số bệnh viện có lò đốt để xử lý chất thải rắn y tế là 192 bệnh viện, trong đó, 100% đã thực hiện quan trắc khí thải lò đốt chất thải rắn y tế. Tuy nhiên, đa phần các lò đốt hiện nay đang sử dụng đã cũ kỹ, xuống cấp, thiếu linh kiện thay thế, không được bảo dưỡng định kỳ khiến cho việc xử lý chất thải bằng lò đốt tiềm tàng nhiều nguy cơ gây ô nhiễm môi trường, một số bệnh viện có các thông số không đạt tiêu chuẩn, cụ thể như SO₂, CO, NO_x, bụi tổng, Pb.

Quy trình và phương pháp tổ chức thực hiện

Nguyên lý hoạt động

Công nghệ xử lý áp dụng trong lò đốt rác CNC được thực hiện theo nguyên lý nhiệt phân và đốt ở nhiệt độ cao nhằm phân hủy hoàn toàn các chất thải. Quá trình nhiệt phân được tiến hành trong buồng đốt sơ cấp của lò đốt rác CNC nhằm chuyển các thành phần ở thể rắn của rác thải thành thể khí (HC, CO, H₂…) tại buồng sơ cấp. Quá trình nhiệt phân được thực hiện trong điều kiện nhiệt độ khoảng 600- 650^oC. Sau đó, khí nhiệt phân được đưa lên buồng đốt thứ cấp. Tại đây, nhờ nhiệt độ cao 1.000-1.050^oC và lượng không khí cấp bổ sung, những chất cháy ở thể khí từ buồng sơ cấp đưa sang, kể cả các chất ô nhiễm hữu cơ mạch vòng như dioxin và furan, sẽ bị đốt cháy hoàn toàn tạo thành CO₂ và H₂O.

Quy trình thực hiện

Đốt sơ cấp

Rác sau khi phân loại được đưa vào khoang sấy của buồng đốt sơ cấp bằng cách cấp rác thủ công hay cấp rác bằng hệ thống tự động (băng tải và piston đẩy rác).

Tại buồng sấy, rác được sấy khô, thoát chất bốc và cháy một phần, sau đó được đưa vào khoang đốt chính. Hơi nước thoát ra khi sấy được dẫn ra phía sau buồng đốt thứ cấp để duy trì được nhiệt độ của buồng đốt thứ cấp khi khi đốt rác có độ ẩm cao.

Tại khoang đốt chính, ở nhiệt độ 550^oC sẽ diễn ra quá trình thoát chất bốc và cháy kiệt, sản phẩm trong quá trình này là tro xỉ, chất bốc.

Tro xỉ sẽ rơi xuống khoang chứa và được thu gom vào cuối ca làm việc đem đi chôn lấp.

Hỗn hợp chất bốc sẽ được chuyển sang buồng thứ cấp.

Đốt thứ cấp

Do kết cấu đặc thù của lò đốt, nhờ lực hút của quạt ly tâm nên độ chênh áp rất cao, khiến toàn bộ hỗn hợp chất bốc sẽ được hút sang buồng thứ cấp qua các kênh khói. Dưới nhiệt độ cao (t > 950^oC), các hợp chất hữu cơ, mùi, dioxin/furan…sẽ bị thiêu hủy gần như hoàn toàn.

Xử lý khí thải thoát ra khỏi buồng thứ cấp

Khí thải ra khỏi buồng thứ cấp sẽ qua hệ thống xử lý khí theo trình tự sau:

• Thiết bị giảm nhiệt sơ cấp: Khi đốt chất thải rắn sinh hoạt, theo QCVN 61-MT:2016/BTNMT (Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia lò đốt chất thải rắn sinh hoạt), thì khí thải ra khỏi buồng đốt thứ cấp có nhiệt độ ≥ 950^oC. Do nhiệt độ cao, nên trước khi vào thiết bị đa chức năng, hổn hợp khí thải được dẫn qua thiết bị giảm nhiệt sơ cấp kiểu chùm ống. Thiết bị này giúp giảm nhiệt độ hỗn hợp khí xuống khoảng 700^oC để giảm quá trình hóa hơi nước, cũng như đảm bảo tuổi thọ cho thiết bị phía sau.
• Hệ thống xử lý đa chức năng:

- Phun trực tiếp sữa vôi vào dòng khí thải có nhiệt độ cao để giảm nhanh nhiệt độ khí thải.

- Lọc bụi tinh bằng phương pháp ướt.

- Hấp thụ các thành phần khí độc có gốc axit.

• Hệ thống tách nước – bụi kiểu xyclon:

Hỗn hợp khí thải sau khi ra khỏi hệ thống xử lý đa chức năng sẽ có bụi ướt, giọt nước, hơi nước kèm theo. Do đó, tại hệ thống xử lý đa chức năng, bụi, nước…sẽ bị giữ lại, khí thải theo đường ống thoát ra ngoài sang hệ thống hấp thụ than hoạt tính.

• Hệ thống hấp thụ bằng than hoạt tính:

Luồng khí thải sau khi bị giữ lại bụi, nước, hơi ẩm sẽ được đi qua hệ thống hấp thụ than hoạt tính. Tại đây các khí độc còn lại sẽ bị than hoạt tính hấp thụ và giữ lại trước khi theo ống khói thoát ra ngoài.

Khí thải thoát ra ngoài đảm bảo đạt quy chuẩn QCVN 61-MT:2016/BTNMT– Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia lò đốt chất thải rắn sinh hoạt.

Các điều kiện sản xuất

Mô hình lò đốt rác thải mini không yêu cầu cao về điều kiện sản xuất, khá thích hợp cho các cơ sở y tế vừa và nhỏ với diện tích đặt lò nhỏ. Kết cấu lò gồm 2 buồng đốt:

- Buồng đốt sơ cấp có hệ thống sấy tích hợp, có hệ thống thu hơi nước (từ rác ẩm) của buồng sấy qua hệ thống xử lý khói.

- Buồng thứ cấp kép có kết cấu đặc biệt, đảm bảo thời gian lưu khói theo đúng QCVN 61 – MT:2016/BTNMT của Bộ Tài nguyên và Môi trường. Ngoài ra kết cấu đặc biệt còn giúp buồng đốt thứ cấp thu tách được bụi bằng phương pháp trọng lực.

Thân vỏ lò được chế tạo bằng vật liệu chuyên dụng, kết cấu và vật liệu đảm bảo thân lò chịu lực, khả năng chịu nhiệt độ cao. Các cửa cấp rác, cấp khí, cửa kỹ thuật được chế tạo chắc chắn, bảo đảm kín khít, thao tác thuận lợi. Điện lắp đặt: 220V - 1 pha - 50Hz - 30A

Ưu điểm của công nghệ. Hiệu quả kinh tế

Ưu điểm

• Thiết kế nhỏ gọn (công suất khoảng 1-5kg/mẻ chất thải rắn nguy hại), có thể đặt ngay tại các đơn vị y tế cơ sở như: trung tâm y tế, bệnh xá, trạm y tế, phòng khám…
• Sử dụng nhiều vật liệu chuyên dụng, giúp lò hoạt động hiệu quả và có độ bền cao.
• Chế độ đốt được cài đặt hoàn toàn tự động. Hiện thị nhiệt độ của từng buồng đốt.
• Hệ thống xử lý khí thải và ống khói được làm bằng INOX 304, chiều cao ống khói trên 20m, phù hợp với các quy định tại QCVN 61-MT:2016/BTNMT của Bộ Tài nguyên và Môi trường.
• Xử lý khí thải: khử NOx - ôxy hóa các chất hữu cơ còn sót và CO; tách bụi. Nồng độ SOx, NOx, CO trong khí sau xử lý đạt tiêu chuẩn QCVN 30:2010/BTNMT

Hiệu quả kinh tế

• Chi phí từ 40-80 triệu tùy công suất với công nghệ gia nhiệt bằng điện trở mang lại lợi thế so với các lò đốt rác thải sử dụng công nghệ khác, không cần dùng nhiên liệu hỗ trợ (dầu, điện, ga…) trong quá trình đốt.
• Chi phí vận hành thấp (thiết kế thông minh, liên hoàn và tối ưu trong quá trình khai thác, sử dụng).

Thông tin liên hệ chuyên gia, hỗ trợ  

Công ty TNHH TM & DV Tân Việt Mỹ

Địa chỉ: Số 7 đường số 2, khu dân cư T30, ấp 5, xã Bình Hưng, huyện Bình Chánh, TPHCM

Người liên hệ: Bà Trần Thị Mỹ Dung

Điện thoại: 0942 8383 25

Email: tranthimydung.tvm@gmail.com