Chúng ta đang sống trong thời đại công nghệ, và mọi người ngày càng trở nên quen với sản phẩm công nghệ được“ lập trình sẵn” (ngay như việc nấu nướng và lái xe cũng được lập trình). Nhưng có người nghĩ khác, không chấp nhận cuôc sống “đóng khung” với những thứ định sẵn …
Hơn 20 năm trước người ta có thể học lập trình trên máy tính cá nhân tại nhà, và với Upton việc này đem đến một trải nghiệm có tính bước ngoặc: Upton khi đó là một đứa bé yếu đuối cảm thấy như có được sức mạnh qua việc sáng tạo. Giờ đây chúng ta sống trong một thế giới đầy các thiết bị có những chức năng “định sẵn” như các máy chơi game không thể lập trình, hoặc các máy tính có thể lập trình nhưng lại khó … lập trình (thực tế, chẳng có mấy máy tính tại các gia đình hiện nay được dùng để lập trình!).
Năm 2006, ý tưởng về chiếc máy tính nhỏ và rẻ tiền dùng để học lập trình nảy sinh khi Eben Upton thảo luận với các đồng nghiệp Rob Mullins, Jack Lang và Alan tại Phòng thí nghiệm máy tính của Đại học Cambridge nhằm tìm giải pháp cho việc số lượng cũng như kỹ năng của học sinh đăng ký khóa học “khoa học máy tính” ngày một sụt giảm. Trong khi đó vào những năm 1990 hầu hết học sinh đăng ký đều ham thích và có kinh nghiệm lập trình, bối cảnh những năm 2000 khác hẳn, thường thí sinh chỉ phải thực hiện thiết kế (không phải lập trình) một trang web nhỏ.
Điều gì đó đã thay đổi cách trẻ em sử dụng máy tính. Một số “thủ phạm” đã được xác định như: sự phổ biến của các chương trình đào tạo công nghệ thông tin chỉ dạy cách sử dụng MS Word và Excel hoặc thiết kế trang web, sự thoái trào của cơn sốt dot-com và sự nổi lên của máy tính giải trí và các thiết bị chơi game thay thế các máy Amigas, BBC Micros, ZX Spectrum và Commodore 64 mà thế hệ trước đó phải học lập trình.
Chương trình học không phù hợp hay bong bóng tài chính toàn là vấn đề đại sự. Nhưng Upton và các đồng nghiệp cảm thấy mình có thể làm điều gì đó trước tình hình máy tính đã trở nên quá phức tạp khiến cho trẻ chủ yếu chơi game hay sử dụng phần mềm có sẵn chứ ít khi được phép “khai phá” (máy tính không đủ rẻ và đơn giản để có thể mở bung như món đồ chơi); và “điều gì đó” mà họ nghĩ đến chính là bo mạch giống như máy tính cá nhân, có thể tạo lập ngay một môi trường lập trình đơn giản. Từ năm 2006 đến năm 2008, Eben đã thiết kế nhiều phiên bản trước khi có được Raspberry Pi.
Đến năm 2008, các bộ vi xử lý được thiết kế dành cho thiết bị di động trở nên rẻ hơn và đủ mạnh có thể cung cấp khả năng đa phương tiện tuyệt vời, một tính năng mà Upton cho rằng sẽ làm cho bo mạch của mình hấp dẫn cả những đứa trẻ thoạt đầu không quan tâm đến thiết bị thuần túy dành cho lập trình. Dự án bắt đầu có vẻ khả thi. Eben, Rob, Jack và Alan, hợp tác với Pete Lomas, Giám đốc điều hành của công ty thiết kế và sản xuất phần cứng Norcott Technologies, và David Braben, đồng tác giả của game Elite trên BBC Micro, thành lập Raspberry Pi Foundation để hiện thực dự án.
Raspberry Pi có vẻ … “đáng sợ” ban đầu, đặc biệt với những người quen làm việc với máy tính trong tình trạng tốt hơn. Nó trương ra hết "ruột" của máy tính và khuyến khích sự sáng tạo và khám phá, đồng nghĩa với việc "động não". Theo Upton, "sản phẩm này khuyến khích trẻ em làm những điều thú vị với máy tính. Thật sự mà nói nó thậm chí không đòi hỏi phải lập trình: nó là nghệ thuật hay cách thức sử dụng máy tính một cách sáng tạo".
Raspberry Pi giờ đã được sản xuất hàng loạt, số lượng bán ra đã lên đến con số hàng triệu và có vô số ứng dụng thú vị (tham khảo ứng dụng cho Raspberry PI tại http://store.raspberrypi.com/). Chiếc (có thể gọi là hộp) máy tính giá siêu rẻ (tầm giá những món đồ chơi) có kích thước cỡ thẻ tín dụng, ban đầu được thiết kế chỉ nhằm khuyến khích việc học lập trình trong nhà trường, hấp dẫn không chỉ trẻ em mà cả người lớn, cho phép họ có thể làm chủ công nghệ quanh mình chứ không phải nô lệ của nó.
Dễ tìm thấy trên internet những ý tưởng và dự án ứng dụng thú vị cho Raspberry Pi.
P. Uyên, STINFO số 5/2013