Nhâm nhi giọt đắng cà phê

Tây Nguyên mênh mông, hoang dã và phóng khoáng. Những rẫy cà phê bạt ngàn. Người Tây Nguyên thức ngủ cùng cà phê.

Mùa hoa cà phê nở thường vào trước tết và nở cho đến tận cuối mùa xuân. Một sớm thức dậy, hoa đã nhuộm trắng các triền đồi mà chỉ mới đêm qua còn xanh ngút ngàn. Hoa khoe sắc trắng, hương thơm ngào ngạt, ong kéo về ríu rít. Cà phê bung hoa nhiều, đồng loạt báo hiệu một năm được mùa. Rồi mùa thu hoạch, cây óng ánh sắc đỏ bởi từng chùm, từng chuỗi cà phê chi chít trái chín. Núi rừng Tây Nguyên khoác lên mình nét đẹp riêng huyền bí cùng với niềm hân hoan của người Tây Nguyên hy vọng một mùa bội thu.
Để vùng đất cao nguyên đầy nắng gió này có được vẻ đẹp ấy có mấy ai thấu hiểu những nỗi nhọc nhằn?
Vườn cà phê thường nằm trên các triền núi, nơi mà đá to đá nhỏ chen chúc với đất. Người trồng phải đào từng hòn đá, khiêng chúng đi lấy chỗ cho cây. Sau ba bốn năm, cây cà phê mới  ra hoa. Cây cà phê cho vụ thu hoạch đầu tiên khi nó được khoảng năm tuổi. Thời gian để cà phê lớn lên rồi ra hoa, đậu trái đủ cho một bé sinh ra, lớn lên rồi đi học.
Người ta nói “ăn cùng cà phê, ngủ cùng cà phê” không sai tý nào, nhất là vào mùa tưới, mùa thu hái. Mùa mưa là lúc bỏ phân cho cây. Oằn trên vai bao phân gần trăm ký, người chăm cây chịu đựng cái ướt lạnh, trườn trên các sườn dốc trơn trượt, cặm cụi len vào từng gốc cây. Mùa mưa đã đành, còn mùa khô thì bội phần cực nhọc với việc cào cỏ, cuốc đất cho tơi dưới cái nắng gay gắt, chói chang. Bụi bazan nhuộm đỏ cả áo quần, da thịt. Tuy thế tưới cà phế mùa khô hạn mới là việc trần ai. Cây cà phê cần một độ ẩm nhất định để sống trong những ngày tháng khô. Vào mùa hoa đơm nụ, nếu không đủ nước, nụ chuyển sang màu hồng và rụng, kể như năm ấy cây không có quả. Do vậy, người trồng phải đưa nước đến cho cây và hỗ trợ hoa nở đều.
Đồi cao nên sông suối ở rất xa. Muốn nước đến được cây, phải mang ống nước vào các hàng cây, rải đường ống vài cây số, có khi đến hàng chục cây số. Những bàn tay trần nhọc nhằn kéo những ống nước to, trơn. Đường lên đồi rẫy dốc trượt, người kéo ống phải gò mình, có lúc đu bám hẳn theo cuộn ống, nằm bò trên mặt đất mà kéo. Trong đêm tối, sương khuya, dưới gốc cây cà phê những ánh đèn pin le lói thấp thoáng bóng người cầm đầu vòi tưới trên mỗi tán cây góc lá.
Và khi vào một sớm mai thức dậy, ta thấy hoa trắng khắp nương cà phê, tín hiệu hạnh phúc cho người trồng, thì có thể dưới những gốc cà phê mới khoác lên mình bộ cánh trắng tinh khôi ấy là những người tưới đêm đang nằm thở.
Nhọc nhằn là thế, để người đời được nhâm nhi những giọt đắng thơm tho.

Hồng Nhung