Sản xuất và sử dụng rượu bia trên thế giới.
Tiêu thụ 2,6 tỷ lít bia năm 2011 và... sẽ hơn thế nữa!!!
Ở Việt Nam, trong dòng thức uống có cồn bia được tiêu thụ nhiều nhất, chiếm khoảng 89% tổng doanh thu và 97% về khối lượng. So với các nước trong khu vực như Thái Lan, Singapore... Việt Nam có GDP bình quân đầu người thấp hơn nhiều nhưng mức tiêu thụ bia lại cao hơn. Năm 2011, Việt Nam tiêu thụ 2,6 tỷ lít, Thái Lan: 1,8 tỷ lít, Singapore: 108 triệu lít (BĐ 1).
Có cầu thì có cung, người tiêu dùng thỏa mãn, doanh nghiệp bán được hàng và phát triển sản xuất, Nhà nước thu thuế. Thế nhưng uống bia rượu nhiều gây tác hại nhiều mặt trong đời sống xã hội: sức khỏe, an ninh trật tự, an toàn giao thông, hạnh phúc gia đình...
Theo khảo sát của Vinaresearch (được tiến hành trong tháng 3/2012) về thói quen uống bia ở Việt Nam, có 63,5% nam uống bia, gần gấp đôi nữ. Độ tuổi từ 25-34 có tỷ lệ uống nhiều nhất (48,6%), kế đến là tuổi từ 20-24 (34,9%), từ 35 tuổi trở lên (11,6%), uống ít bia là độ tuổi 18-19 (4,8%).
Hơn 38,3% những người tham gia khảo sát thuộc các nhóm tuổi khác nhau có uống bia và mức độ trung bình 2,27 lần/tuần. Tính chung có 5,1% xác nhận là ngày nào cũng uống bia, ít hơn một chút cũng đến 4 đến 5 lần/tuần (10,4%), dãn ra từ 2 đến 3 lần/tuần (40,5%) và thành phần ít đụng đến bia thì cũng có từ 2 đến 3 lần tháng (44,1%).
Người Hà Nội thường xuyên uống bia nhất, với hơn 50% người tham gia khảo sát uống bia 2-3 lần tuần và tỷ lệ uống bia cũng cao hơn các tỉnh thành khác. Tại TP. HCM tần suất uống bia thấp hơn nhưng có hơn 50% trả lời thường xuyên uống 3-4 lần/tháng. Tuy vậy, không có sự khác biệt rõ về mức độ thường xuyên uống bia ở các địa phương khác nhau. Tần suất uống bia phân theo nhóm tuổi và khu vực được thể hiện trong (BĐ 2 và 3).
…và vẫn tiếp tục phát triển
Kinh tế phát triển, đời sống khấm khá và dân số trẻ là điều kiện để phát triển ngành rượu bia. Theo Quyết định số 2435/QĐ-BCT, ngày 21/5/2009 của Bộ Công thương phê duyệt Quy hoạch phát triển ngành rượu bia - nước giải khát Việt Nam đến 2015, tầm nhìn đến 2025 thì đến 2010 sản xuất đạt 2,5 tỷ lít bia, 80 triệu lít rượu công nghiệp. Đến 2015 sản xuất đạt 4 tỷ lít bia, 188 triệu lít rượu công nghiệp, đến 2025 sản lượng bia 6 tỷ lít và 440 triệu lít rượu (Bảng 1, BĐ 4).
Mười năm qua, thị trường bia Việt Nam tăng trưởng mạnh hằng năm (từ 9 đến 11%), dự báo từ 2012 đến 2015 mức tăng trưởng lên đến 15%. Năm 2001, sản lượng bia Việt Nam là 817 triệu lít, đứng thứ 29 trên thế giới, đến năm 2011 đạt 2.780 triệu lít, vươn lên vị trí thứ 13. Trong khu vực châu Á, thị trường bia Việt Nam năm 2004 xếp vị trí thứ 8, hiện nay đứng thứ 3 chỉ sau Trung Quốc, Nhật Bản.
Dự báo năm 2015, Việt Nam sẽ tiêu thụ khoảng 4 đến 4,4 tỷ lít bia, bình quân 45 đến 47 lít/người/năm, các nhà đầu tư sản xuất bia vẫn đang tăng tốc để đáp ứng nhu cầu thị trường. Hiện nay bình quân đầu người uống 30 lít bia/năm, các nhà đầu tư kỳ vọng con số này sẽ tăng lên 60 đến 70 lít bia/năm trong thời gian tới!!!
Việt Nam có hơn 400 nhà máy bia. Những tỉnh, thành phố tập trung năng lực sản xuất bia là TP. HCM chiếm 23,2% tổng năng lực sản xuất, TP. Hà Nội: 13,44%, TP. Hải Phòng: 7,47%, Hà Tây: 6,1%, Tiền Giang: 3,79% (Theo Euromonitor).
Các nhà máy bia được xây dựng từ lâu và có thương hiệu nổi tiếng như Halico và Sabeco có các sản nhãn hàng được dân địa phương ưu tiên chọn lựa như Bia Hà Nội là sự lựa chọn hàng đầu của người Hà Nội (87,8%) và bia 333 là loại bia được uống nhiều nhất tại TP. HCM (92,4%). Còn Heineken, một nhãn hàng được lựa chọn phổ biến trên khắp các tỉnh thành (Bảng 2, BĐ 5).
Chừng mức khi uống rượu bia
Các loại thức uống có cồn như bia, nước trái cây lên men 5% cồn, rượu vang 12% cồn hay rượu 40%... khi uống quá mức sẽ có hại cho sức khỏe. Các tác hại do uống quá nhiều các loại nước có cồn gây ra như nghiện, giảm trí nhớ, loạn thần, rối loạn giấc ngủ; tăng huyết áp, đột quỵ, tai biến mạch máu não; dễ bị ung thư: vòm họng, thực-thanh quản, dạ dày, đại tràng, vú; giảm hoạt động tình dục; gây rối loạn cân bằng nước - điện giải, dễ bị sỏi thận - đường tiết niệu; mẹ mang thai uống rượu bia dễ gây dị tật và sinh bé nhẹ cân, kích thước nhỏ.
Vì thế, cần biết rõ số lượng rượu bia khi uống, mức độ nào là tốt, mức độ nào là bất lợi để tự chủ bản thân khi bên bàn nhậu cùng bạn bè (Bảng 3), không gây tác hại cho những người xung quanh vì say xỉn và rước bệnh tật vào người.
Anh Tùng, STINFO Số 12/2012